Osteoporose

Osteoporose wordt ook wel botontkalking genoemd. Het is een chronische aandoening van het skelet, waarbij de botmassa vermindert en de beenderen hun stevigheid verliezen. Het skelet wordt dan uiteindelijk zo broos dat bij een kleine stoot of banale val een breuk kan optreden. Alle beenderen van het skelet kunnen aangetast worden. De meeste breuken komen voor bij de polsen, wervels en heupen. Die breuken zijn pijnlijk en leveren ongemakken op. Op oudere leeftijd geneest het bot minder snel, waardoor de patiënt vaak afhankelijk wordt van hulp. Bij heupfracturen is een hospitalisatie zelfs bijna altijd noodzakelijk en dit betekent vaak het einde van zelfstandig thuis wonen. De levenskwaliteit gaat in dat geval meestal gevoelig achteruit.

Vooral vrouwen

Tot de leeftijd van ongeveer 30 jaar wordt er meer bot aangemaakt dan afgebroken, waarbij een piekbotmassa wordt gevormd die in de volgende jaren relatief stabiel blijft. Vanaf middelbare leeftijd neemt de botafbraak de overhand op de botopbouw, waardoor de botmassa afneemt. Vrouwen hebben een lagere botmassa dan mannen. In de menopauze kan de botmassa bij vrouwen sneller afnemen doordat de positieve invloed van oestrogeen wegvalt, een hormoon dat helpt om de botmassa op peil te houden. Osteoporose komt daardoor meer voor bij vrouwen dan bij mannen.

Risicofactoren

• Hoge leeftijd (belangrijkste risicofactor): hoe ouder, hoe meer botmassa is afgebroken.
• Vrouwelijk geslacht.
• Tekort aan calcium en/of vitamine D.
• Een te laag lichaamsgewicht (BMI < 18,5kg/m²).
• Langdurige behandeling met bepaalde medicatie zoals corticosteroïden of anti-epileptica.
• Bepaalde aandoeningen, zoals reumatoïde artritis, nierziekten, een verhoogde schildklier- of bijschildklierwerking en slechtgeregelde suikerziekte.
• Vroegere breuken ten gevolge van osteoporose, persoonlijk of in de dichte familie.
• Roken.
• Overmatig alcoholgebruik (meer dan drie glazen per dag).