Beroerte

Een beroerte of cerebrovasculair accident (CVA) is een verzamelnaam voor 4 verschillende aandoeningen:

• Een herseninfarct (ischemische beroerte)
• Een hersenbloeding (hemorragische beroerte)
• Een hersenvliesbloeding (subarachnoïdale bloeding)
• Een cerebrale veneuze sinustrombose

Let op: Een beroerte is levensbedreigend. Kom daarom zo snel mogelijk naar het ziekenhuis. Bel direct een ambulance op het nummer 112.

• Een ambulance is het snelst ter plaatse en kan meteen de eerste zorgen verlenen op weg naar het ziekenhuis. Ga daarom niet zelf rijden en laat u ook niet brengen door buren, vrienden of familie.
• Gebruik geen medicijnen, maar geef een medicatielijst aan de ambulanciers of artsen, indien mogelijk. Vermeld zo nauwkeurig mogelijk het begintijdstip van de beroerte.
• Getuigen gaan mee met de ambulance of geven hun telefoonnummer (liefst GSM) mee voor meer informatie.
• In het ziekenhuis wordt u behandeld op de Eenheid voor Beroertezorg - Stroke Unit, een dienst die speciaal is opgezet voor de behandeling van beroertes.

Herseninfarct

Bij 80-85 procent krijgt een deel van de hersenen onvoldoende bloed door een verstopping in de slagaders van de hersenen. Dit deel van de hersenen kan hierdoor afsterven; een trombose of een attaque. De verstopping in de slagader wordt vaak veroorzaakt door plaatselijke aderverkalking of door een klonter uit een andere slagader of uit het hart, bijvoorbeeld bij voorkamerfibrillatie of kleplijden.

In zeldzame gevallen is een herseninfarct het gevolg van een scheurtje in een bloedvat (dissectie), vooral bij jonge mensen.

In sommige gevallen blijft de oorzaak van een beroerte onduidelijk, zelfs na uitgebreid onderzoek. Dit heet dan cryptogeen.

Oorzaken van een herseninfarct:

• 30% ongekende oorzaak (cryptogeen)
• 25% kleinevatenlijden
• 20% grotevatenlijden
• 20% embool uit het hart 
• 5% andere oorzaak (bijvoorbeeld dissectie of scheur in een bloedvatwand of vasculitis; vooral bij jonge mensen) 

TIA

Soms duurt een doorbloedingsstoornis in de hersenen kort en veroorzaakt ze slechts tijdelijk symptomen. Dit is een transient ischemic attack (TIA); een tijdelijke aanval van zuurstoftekort. We weten niet op voorhand of de symptomen voorbijgaan. Bovendien kan een TIA een voorbode van een beroerte zijn. Daarom is het ook bij een TIA belangrijk zo snel mogelijk naar het ziekenhuis te gaan.

Hersenbloeding

De tweede meest voorkomende vorm van een beroerte is een hersenbloeding. De bloeding wordt veroorzaakt door het scheuren van een bloedvat, waardoor bloed in de hersenen terechtkomt. Veranderingen in de wand van het gescheurde bloedvat zijn meestal de oorzaak. Een hoge bloeddruk kan sluipend de structuur van het bloedvat veranderen en is dan ook vaak indirect de oorzaak van een bloeding. Op latere leeftijd stapelen eiwitten zich soms op in de wand van een bloedvat, waardoor het makkelijker bloedt (amyloïd angiopathie). Ook bloedvatafwijkingen (malformaties of aneurysmata) zijn een mogelijke oorzaak van een hersenbloeding. De symptomen van een hersenbloeding en een herseninfarct zijn ongeveer dezelfde. Een hersenscan (meestal een CT-scan) maakt het onderscheid.

Hersenvliesbloeding

Dit is een bijzondere vorm van een hersenbloeding. Meestal is een blaasje op een slagader in de hersenen (aneurysma) de boosdoener. Een bloedvatmalformatie, een dissectie (een scheur in de wand van een bloedvat) of een val kunnen ook een hersenvliesbloeding teweegbrengen. Bij een hersenvliesbloeding bevindt het bloed zich meestal niet in, maar rondom de hersenen. Toch is dit ook een ernstige aandoening.

Cerebrale veneuze sinustrombose

Een verstopping in de aders (het veneuze systeem) van de hersenen. Eigenlijk is het een soort flebitis van de hersenen. Het gaat hier om minder dan 1% van de beroertes. De aandoening komt iets meer voor bij jonge mensen en meer bij vrouwen.