Op 21 september is het voor de 6de maal op rij Werelddag Dementie. Die dag vragen we extra aandacht voor de groeiende groep mensen met de ziekte van Alzheimer of een andere vorm van dementie. In de benadering van mensen met dementie streven wij naar een ‘inclusieve maatschappij’.
Wat houdt een inclusieve maatschappij precies in? In zo’n samenleving is er aandacht voor de waardigheid van personen met dementie en is het de bedoeling om hen zo lang mogelijk een actieve rol te laten spelen binnen hun leefgemeenschap.
Respect en menselijke waardigheid
Het is belangrijk om dementie te zien als een evoluerende ziekte met een geleidelijke achteruitgang van de verstandelijke (cognitieve) vermogens. Vaak is er een lange periode waarin momenten van verwardheid afwisselen met heel wat heldere ogenblikken. Daardoor zijn personen met dementie, weliswaar in meer of mindere mate, nog lange tijd in staat om op een nog begrijpelijke manier hun mening te geven en (mee) te beslissen over bepaalde keuzes. Naarmate de ziekte vordert, wordt dit natuurlijk steeds moeilijker, maar ook dan heeft iedere persoon met dementie het fundamenteel recht op respect en menselijke waardigheid.
Zelfbeschikkingsrecht
De tijd waarin iemand met dementie gezien werd als een passieve deelnemer aan het dagelijks leven en het zorgaanbod enkel door experts en zorgverleners werd uitgedacht, ligt gelukkig achter ons. Inclusieve zorg betrekt zo iemand actief. De zorgverleners respecteren het zelfbeschikkingsrecht, waarbij je als persoon met dementie je mening kenbaar kan maken en zelf keuzes kan maken. Dit sluit niet uit dat het soms nodig is om beschermende maatregelen te nemen, zoals een verbod om met de auto te rijden of de aanstelling van een bewindvoerder. Toch is het belangrijk om deze en andere beschermingsmaatregelen ook op een respectvolle manier te nemen en waar mogelijk in overleg met de persoon met dementie.
Beslissen in overleg
Ook wij, als multidisciplinair team van het Centrum voor Cognitieve Stoornissen, proberen mee te werken aan deze inclusieve visie op personen met dementie. Om deze te bekomen proberen wij op een respectvolle en open manier te communiceren over de ziekte en de mogelijke gevolgen. Een vroegtijdige diagnose is belangrijk omdat de patiënt in een beginfase van de ziekte de regie van zijn eigen toekomst en zorg voor het grootste stuk nog zelf kan bepalen. Via participatie in en samenwerking met andere (externe) zorgorganisaties proberen wij mee te werken aan een inclusieve maatschappij. Twee van onze artsen werkten trouwens mee aan een richtlijn omtrent dementie en autorijden.
Actief en zelfstandig blijven
Ook onze geheugenrevalidatieprojecten hebben als doel de persoon met dementie zo lang mogelijk actief en zo zelfstandig mogelijk te laten deelnemen aan het maatschappelijk leven.
Bij dit alles proberen wij steeds voldoende aandacht te hebben voor de mantelzorgers en familieleden, want ook voor hen is het vaak niet evident om de zorg voor de patiënt met een actief maatschappelijk leven te combineren.
