Back to top

Tijdig en juist ingrijpen als een kind in een ernstige crisis belandt

6 augustus 2019
EPAL

Kinderen zijn geen kleine volwassenen. Een kinderlichaam heeft een andere vorm en de werking zit toch anders in elkaar dan bij een volwassene. Bij een ernstige crisis moet je daar rekening mee houden en andere reanimatierichtlijnen toepassen. Wij leiden al onze medewerkers die met kinderen in contact komen op om zo’n crisissituatie snel te herkennen en er ook juist op te reageren.

Richtlijnen

Reanimeren doen we natuurlijk niet op goed geluk, dat gebeurt volgens bepaalde richtlijnen. De Europese Reanimatieraad (European Resuscitation Councel/ERC) stelt de internationale reanimatierichtlijnen voor volwassenen, kinderen en pasgeborenen op en verdeelt ze. Zij staan ook in voor de organisatie van de internationale reanimatiecursussen voor gevorderden (Advanced Life Support/ALS) die naar artsen en verpleegkundigen gericht zijn. Om op tijd te zien dat een kind in een crisissituatie zit en om daar juist op te reageren, heb je meer inzichten nodig en moet je nog meer handelingen beheersen dan om basisreanimatie (Basic Life Support/BLS) bij kinderen toe te passen.

Intensieve tweedaagse cursus

In samenwerking met het ERC en het UZ Gent bracht een van onze kinderartsen, dr. Tania Claeys, in 2016 voor de eerste keer een Europese cursus Reanimatie bij kinderen voor gevorderden (European Pediatric Advanced Life Support/EPALS) naar Brugge. Dat is een intensieve tweedaagse cursus die professionele hulpverleners traint om crisissituaties bij kinderen te herkennen. Ze leren ook de correcte (be)handelingen aan en de juiste manier van ingrijpen, en oefenen die meteen ook in. Alles gebeurt op een hele praktische manier, met interactieve lessen.

De juiste zorg binnen het uur

De cursus wil de deelnemers leren om binnen het uur nadat ze het probleem opmerken de juiste zorg te kunnen toedienen. Hij is vooral bedoeld voor hulpverleners die een grotere kans hebben om met kinderen in zulke crisissituaties in contact te komen: artsen en verpleegkundigen van diensten zoals Spoedopname en Intensieve Zorgen en van pediatrische diensten.

Intensieve lessen

Het ERC voorziet ongeveer een instructeur per twee deelnemers, zodat de lessen heel intensief en interactief kunnen zijn. De helft van de cursisten komt uit ons ziekenhuis, maar de lessen staan ook open voor hulpverleners die ergens anders werken. Naast dr. Claeys maken intussen ook onze kinderanesthesiste dr. Birgit Loveniers en spoedverpleegkundige Cedric Kemel deel uit van het ERC-instructeursteam.

Binnen de tien minuten ingrijpen

Naast deze grote jaarlijkse 2-daagse cursus organiseren onze diensten Kinderziekten en Anesthesie een eigen cursus die een voormiddag training in beslag neemt: Onmiddellijke reanimatie bij kinderen (Immediate Pediatric Life Support/IPLS). Deze cursus is voorbehouden voor medewerkers die werken op kritische diensten en de dienst pediatrie van ons ziekenhuis. Bij de IPLS-cursus is het de bedoeling dat de deelnemers leren hoe ze binnen de tien minuten nadat ze zien dat een kind in een crisissituatie zit de juiste zorg kunnen toedienen. Wie de cursus volgt, moet de theorie vooraf al instuderen, zodat ze tijdens de lessen vooral de juiste technieken kunnen inoefenen. Ze spelen zelfs situaties uit de realiteit na in een rollenspel.

Certificaat verplicht

Onze kinderartsen dr. Tania Claeys en dr. Kate Sauer stelden deze cursus samen in samenwerking met de kinderanesthesisten dr. Birgit Loveniers, dr. Steven Cnudde en dr. Thomas Verhaeghen en met ondersteuning van ons ziekenhuis. We organiseren deze drie tot viermaal per jaar, telkens voor 30 tot 36 deelnemers. Alle verpleegkundigen die op de diensten Spoedopname, Operatiekwartier, Intensieve zorgen en Kindergeneeskunde van campus Sint-Jan werken zijn verplicht om deze cursus te volgen en hun certificaat te behalen. Bijna iedereen krijgt zo om de twee jaar deze cursus aangeboden.

Gemotiveerd instructeursteam

Ons team van zeven instructeurs bestaat uit kinderartsen, kinderanesthesisten en verpleegkundigen die deel uitmaken van een van de bestaande werkgroepen op de diensten Intensieve zorgen, Operatiekwartier, en Spoedopname. De meeste van deze verpleegkundigen hebben hun EPALS-certificaat al met glans behaald.

Positieve boodschap

Er staat nog meer op de planning bij onze organisatoren. Ze willen graag ook scenario-oefeningen op de werkvloer uitwerken. Het zou dan de bedoeling zijn om die in teamverband uit te voeren en er onmiddellijk de nodige opbouwende terugkoppeling bij te krijgen. Zo willen onze organisatoren als team van ‘zorgdragers voor het kritisch zieke kind’ een positieve boodschap uitdragen naar al hun collega’s die op een dienst werken waar het kind centraal hoort te staan.