Ben je nierpatiënt en is je nierfunctie sterk gedaald? Dan is nadenken over nierfunctievervangende therapie aan de orde. Op campus Sint-Jan vinden we het bijzonder belangrijk om jou als nierpatiënt tijdig te informeren over alle mogelijke opties, zodat je in overleg met je familie en huisarts kan kiezen voor een techniek die het best aansluit bij jouw levensstijl.
Alle nierfunctievervangende therapie-opties
Op campus Sint-Jan biedt onze dienst Nierziekten patiënten met eindstadium nierfalen alle mogelijke nierfunctievervangende therapie-opties aan. Bij de uiteindelijke keuze stellen we onze patiënt centraal. We gaan voor elke patiënt na welke optie het minst storend zal zijn voor de levenskwaliteit en het dagelijkse leven van de patiënt.
Kunstnier of buikspoeling
Er zijn twee basisvormen van dialyse:
- Bij de kunstnierbehandeling (hemodialyse) stuurt een pompmechanisme je bloed doorheen een kunstnier. Die verwijdert de afvalstoffen en overtollig water.
- De buikspoeling (peritoneale dialyse) gebruikt jouw eigen buikvlies als filter. Via een buikkatheter wordt een dialysevloeistof in de buikholte ingebracht. Overtollig vocht en afvalstoffen uit het bloed gaan door het buikvlies naar de dialysevloeistof, die na enkele uren weer uit de buikholte gehaald wordt en vervangen door nieuwe vloeistof
Voorkeur van de patiënt
Dialyse is voor sommige patiënten een tussenstap naar niertransplantatie, voor anderen een levenslange behandeling. Geen van beide dialyse-opties houdt hogere ernstige risico’s in dan de andere. Bijgevolg is het voornamelijk de voorkeur van de patiënt die de keuze bepaalt.
Er zijn van beide dialysemogelijkheden wel verschillende varianten qua tijdstip, duur, toegangsweg, locatie en omkadering. Gezien we in ons ziekenhuis alle mogelijke nierfunctievervangende therapie-opties aanbieden, kan je altijd kiezen voor de vorm die voor jou het meest geschikt is.
Kunstnierbehandeling Overdag
De standaardbehandeling bestaat uit hemodialyse gedurende driemaal vier uur per week. Dit kan op campus Sint-Jan zelf, maar ook op campus Sint-Franciscus Xaverius.
Om het bloed dat gezuiverd moet worden naar de dialysemachine te sturen, is een goede toegangsweg tot de bloedbaan nodig.
- In de meeste gevallen is het mogelijk om met een kleine ingreep vooraf een verbinding tussen de slagader en een ader aan te leggen (filmpje 2).
- Wanneer dit niet mogelijk is, plaatsen we een permanente katheter (filmpje 3).
Dialysepatiënten kunnen op vakantie gaan, zowel in binnen- als buitenland. Samen met de verpleegkundigen en de sociale dienst neemt de dienst Nierziekten contact op met een dialysecentrum op de vakantielocatie om alle nodige gegevens door te geven.
Nachtelijke kunstnierbehandeling
In 2004 zijn we als enige centrum in West-Vlaanderen met een nachtdialyseproject gestart (filmpje 4). Hemodialyse overdag vervangt maar een deel van de natuurlijke nierfunctie. Met een dialyseduur van acht uur verloopt alles zowel geleidelijker als doeltreffender. Het effect op het lichaam is kleiner en de patiënten voelen zich fitter. Bovendien gaat er geen tijd verloren, gezien de dialyse tijdens de slaap uitgevoerd wordt. Dankzij de nachtdialyse kunnen jonge mensen gemakkelijker de gemiddelde wachttijd van 3,5 jaar voor niertransplantatie overbruggen. Overdag kunnen ze namelijk actief blijven en zo hun job behouden.
Buikspoeling
Het grote voordeel van de buikspoeling is dat deze techniek volledig thuis kan gebeuren.
- Ofwel brengt de patiënt de dialysevloeistof meerdere malen per dag manueel in de buik in (filmpje 5).
- Ofwel doet een dialysetoestel dit ’s nachts automatisch (filmpje 6).
Patiënten die voor deze vorm van dialyse kiezen, krijgen een opleiding van drie à vijf dagen op campus Sint-Jan. Onze vijf ‘peritoneale dialyse’ (PD)-verpleegkundigen leren hen de techniek aan. Omdat ze daarbij heel sterk de nadruk leggen op de steriliteit komt buikvliesontsteking door de dialyse bij onze patiënten veel minder vaak voor dan gemiddeld. Pas wanneer de patiënten zich helemaal zeker van hun stuk voelen, zijn ze klaar om thuis te starten. De PD-verpleegkundige helpt mee met de installatie van het toestel en het materiaal en ziet erop toe dat alles perfect in orde is.
De patiënt kan het PD-team 24/24 en 7/7 bereiken bij technische problemen of andere moeilijkheden.
Op vakantie gaan is zeker mogelijk. De PD-verpleegkundigen en sociale dienst regelen de overbrenging van alle nodige materiaal naar de vakantielocatie, zodat de patiënt de techniek daar ononderbroken kan verderzetten.
Buikspoeling met verpleegkundige assistentie
Patiënten die graag peritoneale dialyse willen, maar de techniek zelf niet kunnen uitvoeren, kunnen verpleegkundige assistentie krijgen. De patiënt kiest een team van thuisverpleegkundigen, die eventueel al langskomen om andere zorgen toe te dienen. Onze PD-verpleegkundigen leiden deze thuisverpleegkundigen op om de techniek uit te voeren of de patiënt hierbij te helpen. Meestal lukt dit met een of twee kortdurende visites per dag.