Veelgestelde vragen
1. Mag ik na mijn ontslag uit het ziekenhuis onmiddellijk naar buiten?
2. Wanneer mag ik weer autorijden?
3. Hoelang duurt het voordat het borstbeen is genezen?
4. Wanneer mag ik weer fietsen?
5. Moet ik dagelijks mijn temperatuur meten?
6. Moet ik me dagelijks wegen?
7. Ik heb thuis een elektronische bloeddrukmeter; moet ik mijn bloeddruk dagelijks meten?
8. Ik heb een klepoperatie gehad. Is er iets waar ik nu speciaal op moet letten?
9. Ik vergat de medicijnen voor de bloeddruk in te nemen. Wat nu?
10. Ik vergat de bloedverdunners in te nemen. Wat nu?
11. Mag ik alcohol drinken?
12. Moet ik opletten met inname van bepaalde voedingsstoffen? Mag ik alles eten?
13. Wat met sex?
14. Ik voel me meer kortademig - wat moet ik doen?
15. Mijn hartslag is onregelmatig - wat moet ik doen?
16. Ik woon alleen - moet ik iets regelen opdat iemand bij mij is?
17. Ik voel me emotioneel zo labiel en onzeker?
18. Moet ik een revalidatieschema volgen of niet?
19. Ik heb zoveel last van spierpijn in de nek en rug!
20. Moet ik steunkousen dragen?
21. Wanneer kan ik weer gaan werken?
22. Mag ik snel met vakantie na de ingreep?
23. Wanneer mag ik vliegen, zwemmen of zonnen na de operatie?
24. Mag ik voor of na de ingreep de griepprik krijgen?
25. Welke nachtkleding draag ik in het ziekenhuis?
26. Levenslange ontstolling?
27. Mag ik met een pacemaker of hartklep in de MRI?
28. Doen jullie ook operaties via kleine huidincisies?
1. Mag ik na mijn ontslag uit het ziekenhuis onmiddellijk naar buiten?
Het is moeilijk om daar een eenduidig antwoord op te formuleren. Veel zal afhangen van hoe u zich voelt. In elk geval dient u uit te kijken voor infecties van de bovenste luchtwegen, die vaker voorkomen in de herfst en in de winter. Hoesten of niezen zal namelijk pijn veroorzaken en is niet bevorderlijk voor het genezingsproces van het borstbeen. Ook uw weerstand is verzwakt na de ingreep. Natuurlijk dient u zoveel mogelijk contact te vermijden met mensen die een actieve luchtweginfectie of griep doormaken. Daarom adviseren wij u om de eerste dagen na uw ontslag binnen te blijven, in geval van slecht weer misschien zelfs iets langer.
2. Wanneer mag ik weer autorijden?
De eerste zes weken na het ontslag niet; er kunnen zich misschien nog momenten voordoen van duizeligheid en dit kan zeer gevaarlijk zijn achter het stuur. Indien u plots moet remmen is dit trouwens niet bevorderlijk voor het borstbeen en het litteken; dit laatste is pas na minimaal acht weken weer helemaal genezen. Het dragen van de veiligheidsgordel is wel toegelaten en zelfs verplicht.
3. Hoelang duurt het voordat het borstbeen genezen is?
Het litteken hoort bij ontslag mooi dicht te zijn. Het is wel nog vrij gevoelig en kwetsbaar. Er kunnen nog korstjes zitten op het litteken. Deze mag u rustig laten zitten totdat ze er spontaan afvallen. Als de wonde normaal geneest, is het niet echt noodzakelijk om er nog een pleister op te plakken. Douchen is toegestaan. Een bad nemen kunt u beter uitstellen tot na een drietal weken. Zalven of poeders smeert u beter niet op de wonden. Soms kunnen er kleine stukjes van hechtingen zichtbaar zijn: niet aan trekken, deze lossen in principe vanzelf op. Het borstbeen zelf heeft acht weken de tijd nodig om helemaal stevig aan elkaar te groeien. Dit maakt dat u de eerste weken alleen lichte huishoudelijke taken (zoals afwassen, koken, afstoffen …) kan verrichten. De zwaardere (dweilen, stofzuigen, tillen …) zijn voor later. Rug-, buik- of zijligging is toegestaan. Indien de wond rood ziet, opzwelt en pijnlijk is, met eventueel uitloop van etter, dan dient u onmiddellijk de huisarts te waarschuwen. Stel dit niet uit. Deze kan te allen tijde met de arts in het ziekenhuis contact opnemen of u doorverwijzen naar de spoedopname of onze polikliniek.
4. Wanneer mag ik weer fietsen?
Dit is afhankelijk van uw conditie en van de weersomstandigheden. Dit moet u zeker niet doen als u zich nog te slap en onzeker voelt. U moet ervoor waken dat u geen luchtweginfectie opdoet en dat u niet valt - het borstbeen is in de eerste acht weken immers nog niet genezen. U wacht beter een drietal maanden vooraleer weer te fietsen.
5. Moet ik dagelijks mijn temperatuur meten?
Wij adviseren u om gedurende de eerste vier weken 's ochtends en 's avonds uw temperatuur te meten. Als u zich niet lekker voelt, koude rillingen hebt, of gedurende twee opeenvolgende dagen een temperatuursverhoging van meer dan 38 graden Celsius, belt u beter de huisarts. Indien u een klepprothese, vaatprothese of ander synthetisch materiaal in de bloedbaan geïmplanteerd kreeg, is alert zijn op temperatuursverhoging zeer belangrijk.
6. Moet ik me dagelijks wegen?
Gedurende de eerste vier weken na uw operatie adviseren wij dat u zich dagelijks voor het ontbijt weegt, zeker indien u een klepoperatie onderging. Forse toename in het lichaamsgewicht op korte tijd (meer dan 500 g per dag) duidt erop dat uw lichaam vocht vasthoudt en dit kan wijzen op problemen met het hart. Waarschuw dan de huisarts.
7. Ik heb thuis een elektronische bloeddrukmeter; moet ik mijn bloeddruk dagelijks meten?
Helemaal niet. In principe hoort uw bloeddruk goed ingesteld te zijn bij het ontslag. Het kan nooit kwaad uw bloeddruk af en toe eens zelf te meten, maar dit kunt u toch beter overlaten aan de arts.
8. Ik heb een klepoperatie gehad. Is er iets waar ik nu speciaal op moet letten?
Het is essentieel dat u uitkijkt bij verwondingen, infecties en operaties: er kunnen dan immers microben in de bloedbaan terechtkomen die zich kunnen vastzetten op de prothese. Dit kan aanleiding geven tot een prothese-infectie (zogenaamde endocarditis). Dit is een zeer ernstige zaak die voorkomen kan worden door verwondingen direct en goed te ontsmetten en de huisarts in te schakelen indien een simpele verwonding niet vlot geneest. Tandartsen en andere artsen zijn op de hoogte van het feit dat ze preventief antibiotica moeten geven; toch is het raadzaam dat u er de betrokken arts of tandarts bij elke ingreep nog eens extra op attent maakt.
Neem zeer nauwkeurig uw medicijnen in, met name de bloedverdunners; dit is essentieel voor de goede werking van de klep.
Het type klep en het serienummer zal ons secretariaat u later meedelen.
9. Ik vergat de medicijnen voor de bloeddruk in te nemen. Wat nu?
Het innemen van de medicatie dient uiterst zorgvuldig en gedisciplineerd te gebeuren. Eenmalig de bloeddrukverlagers vergeten is geen ramp; wellicht zal de bloeddruk iets verhogen gedurende enkele uren. Probeer dit wel tot een absoluut minimum te beperken.
10. Ik vergat de bloedverdunners in te nemen. Wat nu?
Bloedverdunners zijn voorgeschreven omdat de arts dit noodzakelijk acht. Het is dus belangrijk deze medicijnen volgens een strak schema in te nemen. Indien u een mechanische kunstklep heeft of atriumfibrilleren, is het uiterst belangrijk dat u deze medicijnen zeer stipt inneemt. Het eenmalig vergeten zal daarom nog geen problemen veroorzaken, maar ook hier geldt dat dit tot een uiterst minimum beperkt moet worden. Het goed functioneren van de mechanische klep hangt mede af van het correct innemen van de bloedverdunners, dus vergeet het niet!
11. Mag ik alcohol drinken?
Alcohol drinken zal de lever stimuleren met de aanmaak van bepaalde enzymen waardoor, naast de alcohol, ook bepaalde medicijnen sneller worden afgebroken. De hoeveelheid van het medicijn dat in het bloed achterblijft zal dus kleiner zijn, waardoor de werking ook minder wordt. Een geringe hoeveelheid alcohol kan geen kwaad: maximum twee glazen wijn per dag of twee glazen bier zijn toegestaan.
12. Moet ik opletten met inname van bepaalde voedingsstoffen? Mag ik alles eten?
In principe gelden er geen specifieke voedingsadviezen na uw operatie. Natuurlijk dient u erop te letten dat uw voeding evenwichtig is, met weinig zout en verzadigde vetten (beter plantaardige olie gebruiken). Door inname van te veel zout, gaat uw lichaam vocht vasthouden, wat een negatieve invloed heeft op de bloeddruk en het hart. Bepaalde koolsoorten of spinazie kunnen de bloedverdunners in lichte mate tegenwerken omdat ze vitamine K bevatten. In de praktijk levert dit echter geen problemen op omdat u, althans dit nemen we aan, niet alle dagen kool eet. Het is belangrijk om na het ontslag een strikt cholesterolarm en vetarm dieet te volgen. Bij uw ontslag heeft u hierover adviezen gekregen.
Roken dient u echt volledig te stoppen.
13. Wat met seks?
Waarschijnlijk zal de zin in seks de eerste weken na de ingreep niet zo groot zijn. In verband met de bloeddruk en een nog niet helemaal genezen borstbeen, dient u aanvankelijk wel voorzichtig aan te doen bij het vrijen. Wat langere tijd na de ingreep luistert u gewoon naar uw lichaam. Bepaalde medicijnen, zoals betablokkers (atenolol, metoprolol, bisoprolol, propanolol …), kunnen impotentie als bijwerking geven. Vraag uw cardioloog eventueel naar een alternatief.
14. Ik voel me meer kortademig - wat moet ik doen?
Wanneer u in toenemende mate kortademig wordt en dit niet vermindert bij rust, dient u contact op te nemen met uw huisarts.
15. Mijn hartslag is onregelmatig - wat moet ik doen?
Hartritmestoornissen komen veelvuldig voor na een hartoperatie. Gelukkig zijn de meeste ritmestoornissen onschuldig. Toch adviseren wij u om in dat geval de huisarts te waarschuwen.
16. Ik woon alleen - moet ik iets regelen opdat iemand bij mij is?
Het is verstandig om de eerste zeven dagen iemand om u heen te hebben die in geval van een probleem de huisarts kan waarschuwen. Dit geldt voor het grootste deel van de dag maar zeker ook 's nachts.
17. Ik voel me emotioneel zo labiel en onzeker?
Het komt vaak voor dat er kort na de operatie een zekere labiliteit optreedt op emotioneel vlak. Bepaalde zaken kunnen u bijvoorbeeld veel vlugger raken, waardoor u gaat huilen of geïrriteerd raakt. Meestal gaat dit langzaam over naarmate u sterker wordt.
18. Moet ik een revalidatieschema volgen of niet?
Tijdens de eerste controle bespreekt u met uw eigen cardioloog of u reeds voldoende hersteld bent om aan een revalidatieprogramma mee te doen in uw woonomgeving. Voor dit eerste bezoek dient u nog niet deel te nemen aan een revalidatieprogramma.
19. Ik heb zoveel last van spierpijn in de nek en rug!
Doordat beide helften van het borstbeen uit elkaar worden getrokken bij de ingreep, kunnen de spieren en gewrichten in de nek en rug behoorlijk pijnlijk zijn na de operatie. Meestal duurt dit enkele weken en gaat het geleidelijk beter. Indien u er té veel last van heeft, dient u de huisarts te waarschuwen.
20. Moet ik steunkousen dragen?
Als er aders uit de benen zijn genomen voor een bypassoperatie, adviseren wij u om gedurende een zestal weken, te rekenen vanaf de ingreep, steunkousen te dragen. Dit zal de zwelling van de onderbenen gedeeltelijk tegengaan. Deze steunkousen krijgt u aangemeten in het ziekenhuis. ´s Nachts hoeft u ze niet te dragen.
21. Wanneer kan ik weer gaan werken?
Afhankelijk van de aard van uw werk en het type operatie dat u onderging, kunt u meestal tussen de drie en zes maanden na de ingreep weer aan de slag. Toch moet u dit eerst goed bespreken met uw cardioloog tijdens een van de controles. Vaak is het verstandig eerst halve dagen te werken en dit geleidelijk aan uit te breiden.
22. Mag ik snel met vakantie na de ingreep?
Vakantie is goed mogelijk als u goed en snel herstelt. Loopt het iets minder vlot, dan is het verstandig er even mee te wachten. Bespreek dit ook met uw cardioloog.
23. Wanneer mag ik vliegen, zwemmen of zonnen na de operatie?
Vliegen mag vanaf 3 weken na de ingreep. We adviseren dat u nog een borstkasfoto laat maken kort daarvoor om uit te sluiten dat er zich nog lucht zou voordoen tussen de longvliezen. De gebruikte staaldraad heeft geen invloed op de security scans op de luchthavens. Zwemmen mag pas na zes weken. Zonnen met een verse wonde is niet aan te raden, maar eens de wonde genezen mag het wel, met mate en zeker niet in de felle zon. Gebruik liever een totale sunblock.
24. Griepprik rondom de ingreep?
Zes weken voor of na de operatie kunt u zich beter niet laten vaccineren.
25. Welke nachtkleding draag ik in het ziekenhuis?
Gewoon uw eigen nachtkledij waarin u zich prettig voelt.
26. Levenslange ontstolling?
Het kan zijn dat uw arts het noodzakelijk vindt dat u levenslang bloedverdunnende middelen inneemt (bijv. na een klepoperatie). Uw huisarts zal in samenspraak met u de mate van ontstolling controleren en de dosis van de bloedverdunners bepalen.
27. Mag ik met een pacemaker of hartklep in de MRI?
Patiënten die een pacemaker of inwendige defibrillator (ICD) hebben, mogen niet in de MRI. Voor wat de hartkleppen betreft mag het meestal wel, al moet worden uitgekeken met de allernieuwste MRI-scans met zwaardere magneetvelden. U kunt dit ook specifiek navragen bij de afdeling radiologie-medische beeldvorming op t: 050 45 21 01. Mensen met een pacemaker of ICD dienen niet vlakbij een magnetron (microgolfoven) te blijven.
28. Doen jullie ook operaties via kleine huidincisies?
Jazeker, in overleg met uw hartchirurg kan worden bekeken of dit haalbaar is. Het moet individueel worden bekeken en besproken met uw behandelend arts of een zogenaamde minimaal invasieve benadering kan toegepast worden.