CENTRUM VOOR COGNITIEVE STOORNISSEN
Het Centrum voor Cognitieve Stoornissen op campus Sint-Jan probeert een antwoord te geven op diverse soorten progressieve geheugenproblemen. De multidisciplinaire polikliniek zorgt voor een vroegtijdige diagnose, behandeling en begeleiding van mensen met geheugenproblemen of andere cognitieve klachten.
Een goed geheugen is een belangrijke zorg, zeker voor de ouder wordende mens. Wanneer we verouderen, treden er veranderingen op in het geheugen. Dat beschouwen we als normale verouderingsverschijnselen. Soms zijn er echter ook duidelijke en storende geheugenproblemen. Geheugenproblemen zijn niet alleen een zorg voor ouderen. Ook jongere personen kunnen last krijgen van opvallende geheugen- of cognitieve problemen.
Diverse oorzaken geheugenproblemen
Bij geheugenproblemen denken we vaak aan dementie, maar dit is niet altijd de oorzaak. Lichamelijke problemen, psychische problemen en medicatie kunnen een invloed hebben op het geheugen. De diagnose van geheugenproblemen is dus een complex gegeven.
Meer informatie vindt u hieronder of in de brochure Centrum voor Cognitieve Stoornissen.
Overzicht centrum voor cognitieve stoornissen
Wat is het Centrum voor Cognitieve Stoornissen
Is vroegtijdige opsporing nuttig?
Wat is het Centrum voor Cognitieve Stoornissen
Het Centrum voor Cognitieve Stoornissen van het AZ Sint-Jan AV is een samenwerking tussen de diensten Geriatrie, Neurologie, Klinische Psychologie en Psychiatrie. Het is een gespecialiseerde polikliniek die tot doel heeft:
- Een snelle diagnose te stellen bij personen met progressieve geheugen- of andere cognitieve stoornissen.
- Patiënten met cognitieve stoornissen of dementie samen met hun naasten een accurate behandeling en zorg te bieden.
Heb ik een geheugenprobleem?
Niet elke vergeetachtigheid bij oudere of jongere personen is even verontrustend. Ouder worden gaat meestal gepaard met een lichte achteruitgang van het geheugen, die weinig of geen invloed heeft op het functioneren.
Toenemende stoornissen van het geheugen die het dagelijks functioneren verstoren kunnen echter een eerste symptoom zijn van dementie of een voorstadium hiervan. Dementie komt vooral voor bij ouderen maar ook jongere personen (< 65 jaar) kunnen er door getroffen worden. De meest voorkomende vorm van dementie is de ziekte van Alzheimer, die vaak begint met toenemende geheugenstoornissen. Bij andere vormen van dementie staan soms taalstoornissen, gedragsproblemen, wanen of hallucinaties meer op de voorgrond.
Ook lichamelijke problemen (infecties, schildklier-problemen,...), medicatie, slaapstoornissen, psychische problemen (depressie),... kunnen leiden tot (tijdelijke) geheugenproblemen.
Dit alles maakt de diagnostiek van cognitieve stoornissen tot een complex gegeven en vereist een multidisciplinaire aanpak om op maat van de patiënt tot een correcte diagnose te komen.
Is vroegtijdige opsporing nuttig?
Een vroegtijdige diagnose van de oorzaak van cognitieve problemen is belangrijk. Het kan twijfel en angst wegnemen bij patiënten en hun familie. Een aantal oorzaken van geheugenproblemen zijn bovendien goed te behandelen.
Het vaststellen van een dementie laat toe een behandeling op te starten op het ogenblik dat patiënten nog zelfstandig functioneren. Door een vroegtijdige diagnose kunnen zowel de persoon met dementie zelf als de naasten tijdig de symptomen en veranderingen beter begrijpen, er beter leren mee omgaan en gepaste maatregelen nemen.
Momenteel is er nog geen genezende behandeling voor de ziekte van Alzheimer of andere vormen van dementie, maar met het mogelijk vooruitzicht op meer oorzakelijke behandelingen voor de ziekte van Alzheimer zal in de (nabije) toekomst een correcte diagnose vóór de ziekte het dementiestadium heeft bereikt, belangrijker worden.
Hoe gaan we te werk?
Patiënten kunnen worden verwezen door de huisarts of een ander specialist.
Tijdens een eerste gesprek met de verpleegkundige wordt het probleem algemeen geschetst. Er wordt een korte geheugentest afgenomen en indien mogelijk (mits toestemming van de patiënt) is er een apart gesprek met een familielid of mantelzorger. In functie van de leeftijd en het profiel wordt de patiënt vervolgens gezien door de geriater of de neuroloog en meestal ook door de psychiater. Bij geriatrische patiënten gebeurd de eerste evaluatie binnen de context van het geriatrisch dagziekenhuis.
De neuropsycholoog doet een uitgebreid neuropsychologisch onderzoek en aanvullend worden een hersenscan, EEG, bloedafname, EKG en zo nodig nog andere onderzoeken of consultaties verricht.
De resultaten van deze onderzoeken worden besproken op een multidisciplinair overleg. Nadien volgt een bespreking van de bevindingen en eventuele behandeling bij één van de artsen.
Het onderzoek gebeurt in overleg met de huisarts, die steeds een uitgebreid verslag krijgt.
Begeleiding en behandeling
De medicamenteuze behandelingsmogelijkheden bij dementie zijn beperkt en kunnen de achteruitgang van het geheugen en het algemeen functioneren enkel vertragen.
Wij hechten dan ook veel belang aan het optimaliseren van de levenskwaliteit en het welzijn van de patiënt en zijn familie, ondanks de ziekte. Het doel daarbij is steeds de patiënt zo lang mogelijk thuis te laten wonen. Duiding van het ziektebeeld en adviezen rond het omgaan met de geheugenproblemen voor alle betrokkenen zijn hierbij van groot belang.
Een maatschappelijk werker is steeds beschikbaar om informatie te geven en stappen te ondernemen voor het opstarten of uitbreiden van professionele hulp zoals gezinshulp, poetshulp, dagopvang, … Zo proberen we de zorgbelasting te verminderen, de draagkracht van de mantelzorger te verhogen en crisissituaties te voorkomen.
Onze lange en intensieve samenwerking met het Expertise Centrum Dementie Foton is een essentieel deel van de psychosociale begeleiding. De contactpersonen kunnen patiënten en hun naasten zowel aan huis als in het fotonhuis ontmoeten. Dit gebeurt vanzelfsprekend steeds in nauw overleg met de huisarts.
Onze geheugenkliniek is partner van het project Geheugenrevalidatie Noord-West-Vlaanderen en het Zorgnetwerk Jongdementie Noord-West-Vlaanderen. Ook via het geriatrisch dagziekenhuis wordt er een geheugenrevalidatieprogramma aangeboden.
De inhoud van deze pagina werd samengesteld door de betrokken dienst(en). Laatste update: 24 maart 2021
